Hartfalen

Naar schatting hebben zo’n 130 duizend mensen in Nederland hartfalen, een aandoening waarbij de pompfunctie van het hart minder goed werkt. Veel van deze mensen krijgen na ontslag uit het ziekenhuis thuiszorg, meestal van een verpleegkundig specialist. Deze meet de bloeddruk, vraagt laboratoriumcontroles aan en controleert de medicijnen.  Omdat hartfalen voor beperkingen kan zorgen in het dagelijks leven, is regelmatig ook de hulp van een verzorgende of van een huishoudelijke hulp nodig.

Wat gebeurt er bij hartfalen?

Als het hart lange tijd niet goed pompt, krijgen je organen minder zuurstof en minder voedingsstoffen. Meestal is de linker kant van het hart aangedaan. In dat geval hoopt vocht zich op in de longen. Dat veroorzaakt kriebelhoest en kortademigheid. Als de rechterkant is aangedaan, hoopt het vocht zich op in de buik en de benen.

Wat zijn de klachten?

Mensen met een slecht kloppend hart hebben voornamelijk last van vermoeidheid. Kenmerkend is ook kortademigheid bij inspanning en vocht vasthouden. Vaak slapen ze ’s nachts onrustig en moeten ze vaak plassen. Klachten die verder vaak voorkomen bij hartfalen zijn: koude handen en voeten, hartritmestoornissen, een opgeblazen gevoel en een moeilijke stoelgang. Patiënten kunnen een verminderde eetlust hebben, terwijl ze toch zwaarder worden. Een prikkelhoest komt vaak voor, met name als de patiënt plat ligt. Ook vergeetachtigheid en gebrek aan concentratie kunnen symptomen zijn van hartfalen.

Omdat veel van deze kenmerken ook door een ander probleem kunnen worden veroorzaakt, is diagnose van een cardioloog altijd nodig.

Wat is belangrijk in de thuissituatie?

Bij hartfalen is het van belang dat mensen hun medicijnen trouw nemen. Hoe beter dit lukt, hoe beter hun hart werkt. Omdat patiënten veel verschillende medicijnen moeten nemen, is het soms moeilijk om het overzicht te houden. Mensen die weten waarom het belangrijk is dat ze hun medicijnen volgens voorschrift innemen, laten het niet zo snel versloffen. Omdat mensen met hartfalen vocht vasthouden, moeten zij zich elke dag wegen. Als zij plotseling meer dan twee kilo zijn aankomen, moet direct de verpleegkundige worden gewaarschuwd.

Andere dingen om op te letten zijn: niet te veel zout eten en niet meer dan twee liter per dag drinken. Verder hebben mensen met hartfalen leefstijladviezen gekregen van de verpleegkundig specialist. Vraag hiernaar, zodat je zo mogelijk hierbij kunt ondersteunen.

Is het blijvend?

In de meeste gevallen wel. Helaas wordt het in de loop van de tijd zelf steeds erger. Tijdelijk hartfalen bestaat ook. In dat geval is er  bijvoorbeeld sprake van een afwijking aan de hartklep, een ritmestoornis, vernauwingen van de kransslagaders of een acuut hartinfarct. Als deze aandoeningen goed worden behandeld, kan het hartfalen verdwijnen of minder worden.

Meer weten? Kijk op www.hartstichting.nl