Tot voor kort hadden de meeste oudere cliënten van de thuiszorg bijna allemaal een gebitsprothese. In de opleiding tot verzorgende komt het reinigen daarvan aan de orde. Toch gaat het in de praktijk niet altijd goed.
Pasvorm van de gebitsprothese
Allereerst is het belangrijk te weten dat iemand met een gebitsprothese minimaal één keer per jaar naar de tandarts hoort te gaan. In de loop der tijd slinkt de kaak en kan het gebeuren dat de prothese niet meer goed past. Door druk van de protheseranden op de slijmvliezen kunnen zweertjes in de mond ontstaan en die zijn pijnlijk. Ook kan er in de ontstane ruimte tussen kaak en prothese een schimmelinfectie ontstaan. Vaak breidt dit uit tot in de mondhoeken, waar rode en soms open plekken kunnen ontstaan.
Een schimmelinfectie doet niet altijd pijn, soms geeft het een wat branderig gevoel. Een slecht passende prothese kan meestal gemakkelijk weer op maat gemaakt worden.
Mond reinigen
Wanneer iemand pijn heeft met het indoen van de gebitsprothese of bij het eten, weet je dat er iets aan de hand is. Grote problemen voorkom je door de mond van cliënten met een volledige gebitsprothese twee keer per dag met water en een zachte tandenborstel te reinigen. Je kunt ook een gaasje gebruiken om de etensresten weg te halen. Haal voor het reinigen van de mond eerst de prothese eruit. Laat ook na elke maaltijd met water spoelen. Vooral bij mensen die halfzijdig verlamd zijn, kunnen zich ongemerkt etensresten ophopen in de wang. Door de mond schoon te maken, zie je vanzelf of er geen wondjes of rode plekken zijn.
Groene zeep
Een gebitsprothese moet twee keer per dag uit de mond gehaald worden en worden schoongemaakt. De gebitsprothese reinigen doe je het best met een speciale protheseborstel en groene zeep. Tandartsen raden het gebruik van bruistabletten af. Deze zijn vaak zo agressief, dat ze het oppervlak van de prothese poreus maken, waardoor er makkelijker vuil aan hecht. Een gebitsprothese moet altijd droog in een bakje worden bewaard. In een bakje water krijgen bacteriën kans om zich te vermenigvuldigen, dus dat wordt afgeraden.
Combinatie
Sommige mensen hebben een gedeeltelijke gebitsprothese en daarnaast nog eigen tanden of kiezen. Deze combinatie is best veel werk. De eigen tanden en kiezen poets je twee keer per dag. Daarnaast geldt het advies om één keer per dag te stokeren of de tussenruimtes met een ragertje schoon te maken. De gebitsprothese poets je ook twee keer per dag.
Dit artikel is onderdeel van de serie “Vergeet de mond niet” uit het Vakblad Thuiszorg. Tekst in samenwerking met Claar van der Maarel-Wierink, tandarts-geriatrie en voorzitter van de onderwijscommissie van de differentiatieopleiding tot tandarts-geriatrie.
