Nederlanders te somber over dementie

Wanneer het in de media of politiek over dementie gaat, doemen al snel beelden op van wegkwijnende mensen in verpleeghuizen. Mensen die zich niet meer herinneren wie hun kinderen zijn, wilsonbekwaam zijn en incontinent. Dit schrikbeeld strookt slechts met een klein deel van de werkelijkheid, zeggen wetenschappers in de nieuwe serie van Nieuwsuur over dementie. Ze beschrijven namelijk alleen de laatste fase van de ziekte. Een fase die veel mensen met dementie nooit zullen bereiken omdat ze overlijden aan andere kwalen. Net als mensen zonder dementie.

De doembeelden beïnvloeden ondertussen wel hoe mensen over dementie denken en hoe ze mensen met dementie benaderen. Ze staan een dementievriendelijke samenleving in de weg, aldus Marcel Olde Rikkert, hoogleraar geriatrie en hoofd van het Alzheimer Centrum van het Nijmeegse Radboudumc. “Die beelden maken dat we nog steeds als samenleving denken: Ja, maar dat zijn toch wel heel gestoorde mensen, allemaal superzielig en daar moeten we toch eigenlijk niet te veel mee te maken hebben.”

In opdracht van Nieuwsuur peilde onderzoeksbureau Ipsos hoe Nederlanders over dementie denken. Daarin geeft zeventig procent van de Nederlanders aan dat mensen met de diagnose dementie niet alleen thuis kunnen wonen. Toch woont in werkelijkheid het merendeel van de naar schatting ruim 270.000 mensen met dementie thuis. Een derde van hen woont alleen.

Ook denkt een op de drie Nederlanders dat mensen met dementie niet zelfstandig beslissingen kunnen nemen. Dit is onjuist. Olde Rikkert: “Het is verontrustend dat zoveel Nederlanders geen idee hebben hoe goed mensen met een dementie nog kunnen functioneren. Niet allemaal, maar heel veel wel.”

Deze week brengt Nieuwsuur een vierluik over dementie. Maandag 8 januari wordt het eerste deel uitgezonden (22.00 uur, NPO 2). In de serie laten we wetenschappers aan het woord over de misvattingen rondom de ziekte en volgen we drie mensen met dementie die met wat hulp van vrienden, familie of professionals zelfstandig kunnen wonen en een betekenisvol leven leiden.

Het is volgens Anne-Mei The, bijzonder hoogleraar Langdurige Zorg en Dementie aan de Universiteit van Amsterdam, van groot belang om te schetsen dat leven met dementie ook vaak heel goed mogelijk is: “Dat mensen met dementie gewone mensen zijn, met gewone behoeften. Die ook graag leuke dingen willen doen en goede relaties willen hebben. En dat die misschien eens iets vergeten of hulp nodig hebben.” Nu blijven vrienden en kennissen vaak weg, weet zij, “omdat ze het te confronterend vinden.”

Er is nog heel veel te winnen in de beeldvorming over dementie, stelt ook Marcel Olde Rikkert vast. “Gemiddeld wordt toch gedacht dat mensen veel minder kunnen: dat ze niet meer zelfstandig kunnen wonen, niet meer kunnen autorijden, vaak geen beslissingen kunnen nemen. Terwijl dat in de realiteit dus heel goed kan.”

Nieuwsuur (NOS/NTR), start van vierluik over dementie: maandag 8 januari, 22.00 uur, NPO 2.

Bron: Nieuwsuur