Bacteriën

Jong en oud weet dat ze ervoor moeten oppassen: bacteriën. Maar wat zijn het eigenlijk en waarin schuilt nou werkelijk het gevaar? Bacteriën zijn micro-organismen. ‘Organisme’ betekent dat het leeft en ‘micro’ betekent dat het heel klein is. Een bacterie bestaat uit maar één cel. Dat is heel weinig voor een levend iets, zeker als je bedenkt dat een volwassen mens bestaat uit ruim 100 biljoen cellen. Om aan te geven hoe klein bacteriën zijn: op de punt achter deze regel passen gemakkelijk 1000 bacteriën. Behalve mensen, zijn ook dieren, planten en schimmels organismen. Sommige mensen noemen bacteriën beestjes en anderen hebben het over plantjes of wezentjes. Het blijft een apart idee dat er overal om ons heen miljoenen van deze eencellige wezens zijn.

Voor welke bacteriën moet je oppassen?

Van sommige bacteriën kun je ziek worden. Sommige soorten streptokokken kunnen bijvoorbeeld zorgen voor een keelontsteking. Ook kunnen bacteriën leiden tot bijvoorbeeld een oorontsteking, een blaasontsteking of een blindedarmontsteking. Daarnaast zijn er gevaarlijke bacteriën die via onze voeding het lichaam binnenkomen. Een gevaarlijke is de salmonellabacterie. Deze leeft vooral in de darmen van dieren, zoals kippen en varkens. Via hun ontlasting komt de bacterie op het land en in het water terecht, en zo weer op groenten en fruit. In eerste instantie zorgt een salmonellainfectie voor flinke buikpijn, misselijkheid en diarree. Een enkele keer dringt de bacterie via de darmen door in de bloedbaan. Dan kunnen gewrichtsontstekingen optreden.

Welke zijn onmisbaar?

Het merendeel van de bacteriën in en op ons lichaam is onmisbaar. Zij spelen een rol in onze spijsvertering, maar helpen ook om aanvallen van virussen en boosaardige bacteriën tegen te gaan. Hierdoor gebeurt het vaak dat een antibioticakuur, die bacteriën doodt, leidt tot bijvoorbeeld een schimmeluitbraak. De bacteriën die dit doorgaans voorkomen zijn dan door de antibioticakuur niet meer in staat om hun goede werk te doen.

Zo voorkom je besmetting

Als je ziek wordt van een bacterie betekent dat eigenlijk dat deze bacterie op de verkeerde plaats terecht is gekomen, zoals in je darmen of in een wond. Dit is natuurlijk niet altijd te voorkomen, maar de beste manier om het tegen te gaan is altijd goed je handen wassen, zeker wanneer je gaat koken en eten en wanneer je iemand of jezelf verzorgt. Is er eenmaal sprake van een bacteriële infectie, dan is het zaak om de bacterie ziek te maken. Dat kan bijvoorbeeld met een antibioticakuur. Veel bacteriële infecties gaan vanzelf over. Een arts kan beoordelen wat de beste behandelwijze is.